Τετάρτη 27 Μαΐου 2009

Ας μιλήσουμε για τις εξετάσεις...

Τώρα που τελειώνουν οι Πανελλαδικές εξετάσεις, ας μιλήσουμε λίγο με την άνεσή μας για τις … εξετάσεις.

Τι νόημα έχουν, ποιο σκοπό θα έπρεπε να εξυπηρετούν και τι ακριβώς πετυχαίνουν; Είναι απολυτήριες ή εισαγωγικές; Αποδεικνύουν κάποιες απαραίτητες γνώσεις που έχει ένας μαθητής που τελειώνει το Λύκειο ή επιλέγει τους ικανότερους για να φοιτήσουν στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση; Και τι αποδεικνύουν; Έχουν γνώσεις οι μαθητές μας και αν όχι τι διορθωτικές κινήσεις κάνουμε σαν κοινωνία, για να βελτιωθεί η κατάσταση αυτή;

Μπαίνουν ερωτήματα: Πώς ήταν τα θέματα της Φυσικής (μιλώντας για το μάθημά μας…); Καλά; Δύσκολα; Τι εξέτασαν; Γιατί η επιτροπή έβαλε αυτά και όχι κάποια άλλα; Τυχαία είναι όλα αυτά; Μήπως είναι άσχετη η επιτροπή; Μήπως φταίει αυτή;

Θα ήθελα να σχολιάσω τα θέματα που μπήκαν, αλλά πριν το κάνω, θα μου επιτρέψετε να κάνω μια τοποθέτηση για το περιβάλλον μέσα στο οποίο καλείται η όποια επιτροπή να δώσει θέματα.

Άλλωστε περνάμε μια περίοδο, που το υπουργείο παιδείας κάνει διάλογο για το μέλλον των εξετάσεων. Ας μιλήσουμε λοιπόν…. και ας μην ακουσθούμε…

Ας ξεκινήσουμε από την κοινωνία μας. Αλήθεια, ας αναρωτηθούμε τι ζητά η Ελληνική κοινωνία σήμερα από το σχολείο. Μήπως ζητά να παρέχει γενική μόρφωση στα παιδιά της; Καλλιέργεια; Αξίες; Δεν νομίζω… Αν δε μιλήσουμε για το Λύκειο, νομίζω ότι θα ήταν ευτυχής, αν δεν …υπήρχε.

Είναι ένα σχολείο από το οποίο ο γονιός δεν περιμένει τίποτα. Αντίθετα είναι η φάση της ανάπτυξης του παιδιού του, που πρέπει να βάλει βαθιά το χέρι στην τσέπη, για να πετύχει αυτό που έχει στόχο. Ποιος είναι ο στόχος; Η εισαγωγή του παιδιού του σε μια καλή ή καλύτερη σχολή, ένα πτυχίο. Η κυρίαρχη ιδεολογική άποψη είναι: «Το παιδί μου έχει δικαίωμα στη μόρφωση».

Σωστή άποψη; (Ας μην συζητήσουμε εδώ τι σημαίνει μορφωμένος άνθρωπος… Μεγάλη κουβέντα και σίγουρα ένα πτυχίο δεν επιφέρει αυτομάτως και την μόρφωση. Ελπίζω σε αυτό να συμφωνούμε.)

Δικαίωμα στη μόρφωση (εννοώντας την φοίτηση σε μια σχολή τριτοβάθμιας εκπαίδευσης) για μένα σημαίνει, ότι ένα παιδί, που επιθυμεί να σπουδάσει κάτι και που αγωνίζεται για να το πετύχει, δεν πρέπει η κοινωνία να του βάζει εμπόδια και φραγμούς. Εμπόδια και φραγμούς που προέρχονται από οικονομικές - ταξικές διαφορές. Δύσκολα πράγματα!!!

Τι σχέση έχει αυτό με την επιθυμία ενός μαθητή με χαμηλές επιδόσεις (είτε γιατί δεν έχει τις διανοητικές ικανότητες, είτε επειδή δεν έμαθε ποτέ του, ότι η μάθηση είναι προϊόν επίπονου αγώνα) να γίνει ας πούμε γιατρός και πνίγεται από ιερή αγανάκτηση, που το σύστημα εισαγωγής δεν του επιτρέπει να μπει στην Ιατρική και που θα πάει στην Ρουμανία ή στη Βουλγαρία και θα επιστρέψει μετά από έξι χρόνια με το πτυχίο;

Ελεύθερη πρόσβαση στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση, για τον μέσο Έλληνα, σημαίνει, να πάρω ένα πτυχίο, κατά προτίμηση μιας καλής σχολής, ή έστω κάποιας όχι και τόσο καλής και που με την βοήθεια «κάποιου» θα διοριστεί «κάπου»…

Άλλη διαδεδομένη αντίληψη:

Όλοι είναι ικανοί, γιατί να μην προχωρήσουν όλοι;

Αλήθεια είμαι ικανός εγώ για Ολυμπιονίκης; Έχω δικαίωμα να πάρω ένα Ολυμπιακό μετάλλιο, έτσι για να το έχω (παυσίλυπο που θα έλεγε….). Γιατί αποδεχόμαστε ότι κάποιος σαν και μένα με ύψος 1.74 μ δεν μπορεί να γίνει καλός μπαστετμπολίστας και να καρφώνει, αλλά όλοι είναι ικανοί να γίνουν Μαθηματικοί; Ποιος θα πει ότι όλα τα παιδιά, δεν έχουν τις ίδιες ικανότητες, όσον αφορά τις σπουδές και:

1)  Ποτέ δεν θα αποκτήσουν τις ίδιες πνευματικές δεξιότητες με κάποιους άλλους;

2)  Η πίεση που τους ασκείται μπορεί να τα καταστρέψει; Δεν έχουν όλα τα παιδιά τις ψυχικές αντοχές για ένα δύσκολο δρόμο. Γιατί τα πιέζουμε;

Ποιος θα φωνάξει, ότι το πτυχίο δεν εξασφαλίζει σήμερα ΤΙΠΟΤΑ και κυρίως ότι είναι εντελώς ανεξάρτητη η ύπαρξή του, από την ευτυχία και την ισορροπημένη ανάπτυξη ενός ανθρώπου;

Όταν τα παραπάνω γίνουν αποδεκτά, η εξεύρεση λύσεων θα είναι πιο εύκολη…

Και η πολιτεία; Χωρίς στόχο, χωρίς πρόγραμμα, πορεύεται….

Ο κάθε ισχυρός πολιτικός παράγων, θα προσθέσει την ίδρυση κάποιου ΑΕΙ ή έστω ενός ΤΕΙ στην περιφέρειά του και έτσι θα εξασφαλίσει τις ψήφους των οπαδών του….

Γέμισε η Ελλάδα σχολές τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Κακό; Κατά την άποψή μου ναι. Δεν μπορούν να ιδρύονται σχολές, μόνο και μόνο για να ενισχύονται οικονομικά οι τοπικές κοινωνίες. Γιατί αλήθεια, μήπως στη σχολή στην Σπάρτη θα σπουδάσουν οι Σπαρτιάτες; Όχι. Εκεί θα σπουδάσουν τα παιδιά από την Φλώρινα και οι Σπαρτιάτες θα πάνε για σπουδές στην Καβάλα… Στην Αθήνα δεν θα σπουδάσουν τα παιδιά  της Αττικής, αλλά παιδιά από όλη τη χώρα. Και οι Αθηναίοι θα χρηματοδοτήσουν, μέσω των παιδιών τους της ανάπτυξης της … Κεφαλονιάς.

Μα δεν πρέπει να αναπτυχθεί η επαρχία;  Και βέβαια πρέπει. Αλλά αντί το κράτος να χρηματοδοτήσει προγράμματα που θα επιφέρουν οικονομική ανάπτυξη στην περιφέρεια, βάζει τους γονείς των παιδιών να πληρώσουν το λογαριασμό!!!

Δηλώνει ότι επιθυμεί την φοίτηση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση όλων των παιδιών. Και τι κάνει για να τα καταστήσει ικανά  για κάτι τέτοιο; Τίποτα….

Έχει αφήσει το σχολείο στο έλεος του θεού… ή έστω στις φιλότιμες προσπάθειες μεμονωμένων εκπαιδευτικών, αφήνοντας και τους γονείς να πληρώνουν γι’ αυτό που επιζητούν, στα Φροντιστήρια. Έτσι βολεύεται και ένα μεγάλο μέρος συναδέλφων, που διαφορετικά θα ήταν άνεργοι, αλλά και συμπληρώνονται και τα πενιχρά εισοδήματα των εκπαιδευτικών, τους οποίους αμείβει με τους χαμηλότερους μισθούς του δημόσιου τομέα.

Κάνει κριτική στους προηγούμενους για τα πολλά ΑΕΙ, ιδρύοντας νέα.

Ψηφίζει νόμους, για να ικανοποιήσει το κοινό αίσθημα που λέει ότι ένας μαθητής με 4,5 δεν μπορεί να μπαίνει στο Πανεπιστήμιο και μετά η προσπάθεια είναι: Πώς ο μαθητής του 4,5 θα γράψει το 10, όχι βελτιώνοντας τις γνώσεις και τις ικανότητές του, αλλά βάζοντας κατάλληλα θέματα στις εξετάσεις και δίνοντάς του την δυνατότητα της αντιγραφής (βλέπε ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής και μοριοδότηση των ερωτήσεων).

Κάνει κριτική κάθε φορά στο σύστημα εισαγωγής στα Πανεπιστήμια, για να βρει ευκαιρία να κάνει μια ΜΕΓΑΛΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ, η οποία σε ελάχιστο χρόνο, μετατρέπεται σε κακό αντίγραφο της προηγούμενης κατάστασης.

Αντισταθήκαμε, σαν κλάδος, στη μεταρρύθμιση Αρσένη και νικήσαμε, επιστρέφοντας σιγά-σιγά σε ένα κακέκτυπο των δεσμών. Όσοι έμπαιναν σε τάξη της Β΄Λυκείου του 1998, ας θυμηθούν τις προσπάθειες των παιδιών τότε και ας κάνουν την σύγκριση με τη σημερινή κατάσταση.

Και ο διάλογος καλά κρατεί…

Να εξετάζουμε όλα τα μαθήματα. Όχι 9. Όχι 6. Γιατί όχι 4; Ελεύθερη πρόσβαση. Προπαρασκευαστικό έτος. Αποδέσμευση του Λυκείου. Μείωση της ύλης…

Ρίξτε ιδέες. Πείτε μας την άποψή σας. Στο υπουργείο παιδείας, ανοίξαμε blog και σας περιμένουμε….

Και η ουσία; Η μόρφωση της νέας γενιάς; Η ικανότητά της να αντιμετωπίσει προβλήματα; Η αξιοκρατία; Οι αξίες που περνάμε στους νέους μας;

 

Ο σύμβουλος Φυσικών κ. Καλογεράτος έλεγε κάποτε: «Όταν διδάσκεις Φυσική να σκέφτεσαι ότι προπονείς το παιδί που έχεις απέναντί σου, να γίνει ικανός να ανοίξει σουβλατζίδικο…».

Το κάνουμε;  Σήμερα είμαστε αλλού:

Μη βάζετε τα παιδιά να σκεφτούν.

 Έτοιμες λύσεις. Έτοιμες απαντήσεις.

Έτοιμες κονσέρβες!!!

(και να ανοίγουν εύκολα….)

 ............................

 Πολλά μου μαζεύτηκαν σε ένα άρθρο. Πολλά και δύσκολα τα θέματα και προφανώς δεν έχω την μωρία, να νομίζω ότι τα αντιμετώπισα. Ίσως δεν ήταν αρχικά αυτός ο στόχος μου, απλά ήθελα να ορίσω ένα πλαίσιο σκέψης, για το άρθρο που θα ακολουθήσει για τα θέματα των εξετάσεων, από την πλευρά ενός δασκάλου της Φυσικής.

 

 

2 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Διονύση, πολλά θέματα και στενόχωρα.
Οπότε, ας ξεκινήσουμε ευθυμώντας, με ένα ανεκδοτάκι περί εξετάσεων (που μπορεί να θυμίζει λίγο και τη μορφή της φετινής εξέτασης στη φυσική):

Σε εξετάσεις Φυσικής σε κάποιο πανεπιστήμιο, ο καθηγητής εξέταζε τους φοιτητές του προφορικά και έναν έναν.

Περνάει ο πρώτος, του λέει ο καθηγητής:
- Είσαι σε ένα τρένο που κινείται με σταθερή ταχύτητα μέτρου v=100 km/h και κάθεσαι δίπλα στο παράθυρο. Ξαφνικά ζεσταίνεσαι. Τι κάνεις τότε;
Ο φοιτητής απαντάει:
- Ανοίγω το παράθυρο.

Οπότε του λέει ο καθηγητής:
- Ποια η αντίσταση του αέρα που αναπτύσσεται μετά το άνοιγμα του παραθύρου, ποια η μεταβολή της τριβής μεταξύ τρένου και γραμμών και τέλος ποια η νέα ταχύτητα του τρένου;

Ο κακόμοιρος ο φοιτητής μην ξέροντας να απαντήσει κόβεται. Αυτό συνεχίζεται με όλους τους φοιτητές ώσπου μπαίνει ο τελευταίος, ο οποίος είναι μεγάλο έτος.

Του λέει ο καθηγητής:
- Είσαι σε ένα τρένο που κινείται με σταθερή ταχύτητα μέτρου v=100 km/h και κάθεσαι δίπλα στο παράθυρο. Ξαφνικά ζεσταίνεσαι. Τι κάνεις τότε;
Οπότε ο φοιτητής του λέει:
- Βγάζω το σακάκι μου.

Ο καθηγητής του λέει:
- Ζεσταίνεσαι πολύ!
Φοιτητής:
- Ε τότε βγάζω και τη μπλούζα μου.

Καθηγητής:
- Ζεσταίνεσαι πάρα πολύ!
Φοιτητής:
- Ε βγάζω και το παντελόνι μου αν ζεσταίνομαι τόσο πολύ.

Καθηγητής:
- Μα μιλάμε καίγεσαι!
Φοιτητής:
- Ε τότε βγάζω και το σώβρακό μου, τι να κάνουμε.

Καθηγητής:

- Ωραία… Είναι κι ένας αράπης εκεί και αν το βγάλεις θα σε … Ακόμα θες να γδυθείς;
Φοιτητής:
- Κοιτάξτε κύριε καθηγητά εγώ προσπαθώ να πάρω πτυχίο εδώ και πόσα χρόνια και συνέχεια με κόβετε. Και ΟΛΟ το τρένο να με … εγώ το παράθυρο ΔΕΝ το ανοίγω!!

Β.Κ.

Kaiti είπε...

Εγώ είμαι υπερ της μόρφωσης με οποιοδήποτε κόστος και τα παιδιά μου θελω να πάνε πανεπιστήμιο ακόμα και αν δεν βρουν δουλεια πάνω στον τομέα της σπουδής τους. Στο πανεπιστήμιο έζησα τα πιο δημιουργικά τα πιο ανέμελα τα πιο πολυτιμα χρόνια της ζωης μου.Γεννημένη σε μια "αγονη" επαρχία, εκει γνώρισα εναν-δυο δασκάλους που έγιναν για μένα πρότυπο, καιεκεί κατάλαβα τι είναι η φυσική.Ο κύριος Μιχαλοδημητράκης μας δίδασκε θεωρητική μηχανική λεγοντάς μας παραμύθια και το αμφιθέατρο πάλλονταν.Αν ή σημερινοι μαθητές "εκαναν" αντί να άκουγαν ,ερευνούσαν ένα φαινόμενο-μέσα από πείραμα ή λογισμικό ή applet αντί να έλυναν κατευθείαν ασκήσεις επι ασκήσεων, ένιωθαν ότι η φυσική είναι κομμάτι της καθημερινής τους ζωής που τους αφορά και όχι ένα από τα δύσκολα μαθήματα του σχολείου,θα είχαμε κάνει ένα σημαντικό βήμα στο θέμα της μάθησης. Και η παραπαιδεία δεν θα είχε λόγο να επαίρεται για τη εκπαίδευση που παρέχει γιατί η αξιολόγηση θα είχε σαφώς άλλη μορφη.Εχετε δει παιδιά δημοτικού πως αντιδρού όταν τους κάνεις πείραμα;όλος ο ενθουσιασμός η περιέργεια και η χαρά της ανθρωπότητας είναι εκει!Γιατί όλο αυτό χάνεται καθως ανεβαίνουν τις βαθμίδες της εκπαίδευσης;